دانلود پایان نامه رشته مدیریت

رابطه خلاقیت سازمانی با بهره وری سازمانی

 
 
 
 
 
مقدمه
به طورکلی بهره وری، دربرگیرنده گام های برنامه ریزی عملکرد، سرپرستی و بازنگری عملکرد می باشد که به هدف گذاری و ارائه هدایت های لازم در آغاز برنامه و تهیه برنامه هایی برای رسیدن به اهداف تعیین شده، گفته می شود.
همانگونه که جوامع بشری از سنتی بودن و از صنعتی شدن به فرا صنعتی شدن گام برمی دارند علوم و فنون و تکنولوژی هم رو به تکامل، دگرگونی و پیشرفت است. بحث بهره وری سازمان یک امر حیاتی و اجتناب ناپذیر است که باید به طور مستمر با مجموع فرآیندهای مدیریت مورد توجه قرار گیرد تا سایر فعالیت های سازمانی بتواند مثمر ثمر واقع گردد. در حقیقت یکی از راه های اصولی و منطقی هدایت تلاش های کارکنان در سازمان است و باعث به کارگیری استعدادهای نهفته، به کاراندازی قدرت تخیل و به وجود آمـدن حس انعطاف پذیری فکری در کارکنان خواهد شد. آمـوزش و تربیت نـیروی انسانی است که می تواند ما را در راه رسیدن به خودکفائی یاری دهد . از این رو خلاقیت که کلمه‌ای فراتر از شعارهای روز جهان کسب و کار است، به یک عامل حیاتی در موفقیت سازمانی تبدیل شده است. خلاقیت در سازمان ها را باید به عنوان فرآیندی تعریف کرد که به موجب آن ایده‌های جدیدی که نوآوری را میسر می‌سازند، توسعه می‌یابند و موجب بهره ور تر شده سازمان می گردند (طاهری، 1384).
 
 
كلمه بهره وری برگردان انگلیسی واژه «Productivity» به معنای قدرت و قابلیت تولید است. در دایره المعارف بریتانیا  بهره ری در اقتصاد به صورت نسبتی از آنچه تولید می شود به آنچه كه برای تولید مورد نیاز است تعریف می شود. در دیكشنری آكسفورد، بهره وری به معنای كارآیی است، كه در صنعت به وسیله مقایسه میزان تولید به زمان صرف شده یا منابع مصرف شده برای تولید آن اندازه گیری می شود (به نقل از طاهری، 1384).
 
در مطالعات انجام گرفته پیرامون بهره وری توسط سازمان ها و صاحب نظران، تعاریف متعددی از بهره وری ارائه شده است که این تعاریف با وجود داشتن ریشه مشترك هر یك وجهی از بهره وری را مورد تأكید بیشتر قرار دادند. در ذیل به تعدادی از این تعاریف اشاره می شود:
از دیدگاه سازمان همكاری اقتصادی اروپا (OEEC):  بهره وری حاصل كسری است كه از تقسیم مقدار یا ارزش محصول بر مقدار یا ارزش یكی از عوامل تولید بدست می‌آید. بدین لحاظ می توان از بهره وری سرمایه، مواد اولیه و نیروی كار صحبت كرد.
 
سازمان بین المللی كار (ILO):  بهره وری را نسبت ستاده به یكی از عوامل تولید (زمین، سرمایه، نیروی كار و مدیریت) تعریف می كند.
از نظر آژانس بهره‌وری اروپا (EPA): بهره وری عبارت است از درجه و شدت استفاده موثر از هر یك از عوامل تولید. در تعریف این سازمان همچنین به این نكته اشاره شده است كه بهره وری یك نوع طرز تفكر و دیدگاه است كه بر اساس آن هر فرد می تواند كارها و وظایفش را هر روز بهتر از روز قبل انجام دهد. از این دیدگاه بهره وری  به عنوان یك فرهنگ تلقی می شود (به نقل از طاهری، 1384).
 
در اطلاعیه تشكیل مركز بهره وری ژاپن JPC اهداف ناشی از بهبود بهره وری چنین بیان شده است: «حداكثر استفاده از منابع فیزیكی، نیروی انسانی و سایر عوامل به روش های علمی به طوری كه بهبود بهره‌وری به كاهش هزینه های تولید، گسترش بازارها، افزایش اشتغال و بالا رفتن سطح زندگی همه آحاد ملت، منجر شود». از دید این مركز ، بهره وری یك اولویت و انتخاب ملی است كه منجر به افزایش رفاه اجتماعی و كاهش فقر می گردد (به نقل از طاهری، 1384).
مركز بهره وری ژاپن از زمان تأسیس، نهضت ملی افزایش بهره-وری در این كشور را تحت سه اصل راهبردی به جلو هدایت نموده است كه این سه اصل عبارتند از:
 
•    افزایش اشتغال
•    همكاری بین نیروی كار و مدیریت
•    توزیع عادلانه و برابر ثمره های بهبود بهره وری میان مدیریت، نیروی كار و مصرف كنندگان
 
سازمان بهره وری سنگاپور: بهره وری را توسعه عادت بهسازی در رفتار و نگرش افراد می داند. از دیدگاه این سازمان، بهره-وری در درجه اول یك دیدگاه فكری می باشد كه سعی در بهبود وضعیت موجود دارد. به عبارت دیگر بهره وری قبل از آن كه یك شاخص اقتصادی باشد، یك فرهنگ است.
از نقطه نظر سازمان ملی بهره وری ایران: بهره وری یك فرهنگ و یك نگرش عقلانی به كار و زندگی است كه هدف آن هوشمندانه كردن فعالیت ها برای دستیابی به زندگی بهتر و متعالی است.
 
در «واژه نامه بهره وری» كه از انتشارات داخلی سازمان ملی بهره وری ایران است بهره وری را بدینگونه تبیین نموده ا ند: «بهره وری به حداكثر رساندن استفاده از منابع، نیروی انسانی، تسهیلات و غیره به طریقه عملی،‌ كاهش هزینه های تولید، گسترش بازارها، افزایش اشتغال و كوشش برای افزایش دستمزدهای واقعی و بهبود استانداردهای زندگی است، آن گونه كه به نفع كارگران، مدیریت و جامعه باشد» (به نقل از طاهری، 1384).
 
از نظر  استنیر  بهره وری: معیار عملكرد و یا قدرت و توان هر سازمان در تولید كالا و خدمات است.
استیگل بهره وری را:  نسبت میان بازده به هزینه عملیات تولیدی می داند.
از دیدگاه ماندل  بهره وری: به مفهوم نسبت بین بازده تولید به واحد منبع مصرف شده است كه با سال پایه مقایسه می شود.
سومانت  نیز بهره وری را:  نسبت بازده ملموس به نهاده‌های ملموس تعریف می كند.
استیفن رابینز یك سازمان را هنگامی مولد می داند كه: از طریق تبدیل داده ها به ستاده ها، در پایین ترین سطح هزینه به اهدافش نائل آید. بنابراین وی مفهوم بهره وری را ناظر بر اثر بخشی و كارآیی می داند (به نقل از طاهری، 1384).
 
 
 
 
 
 
 
فهرست مطالب
مقدمه 6
بهره وری سازمانی 8
2-1-1-2- تاریخچه بهره وری 10
3-1-1-2- اهمیت بهره وری 11
4-1-1-2- هفت «C» بهره وری 11
5-1-1-2- عوامل مؤثر بر بهره وری 13
1-5-1-1-2- عوامل خارجی 13
2-5-1-1-2- عوامل داخلی 13

6-1-1-2- عوامل مؤثر بر افزایش بهره وری نیروی انسانی 14

• رفتار مطلوب و کردار درست رهبران و مدیران 14
• فراهم کردن شرایط لازم پیشرفت های شغلی برای همه افراد 14
• دوره های آموزش ضمن خدمت و آموزش کارکنان 14
• وضوح نقش 15
• اختیار 15
• در نظر گرفتن تخصص 15
• مشارکت دادن کارکنان 15
• کیفیت بالای زندگی کاری 15
7-1-1-2- مهمترین عوامل مؤثر در کاهش بهره وری 16
8-1-1-2- شرایط لازم برای بهبود بهره وری نیروی انسانی در سازمان ها 18
سه عامل کلیدی در موفقیت سازمان ارتباط، تعهد، تداوم هستند. 18
 
2-1-2- خلاقیت سازمانی 20

خلاقیت از دیدگاه روان شناسی: 21

خلاقیت از دیدگاه سازمانی: 21

2-2-1-2- ویژگیهای خلاقیت 25
3-2-1-2- تفاوت خلاقیت و نوآوری تغییر 26
4-2-1-2- ویژگیهای شخصیت خلاق 27
5-2-1-2- نقش خلاقیت در بهره وری سازمان و توسعه نیروی انسانی 30
6-2-1-2- انگیزش و خلاقیت و بهبود عملکرد 31
7-2-1-2- آموزش عمومی خلاقیت سازمانی 33
8-2-1-2- شرایط ایجاد خلاقیت سازمانی 34
9-2-1-2- تکنیکهای خلاقیت 34
1-9-2-1-2- تکنیک چرا 34
2-9-2-1-2- تکنیک یورش فکری 35
3-9-2-1-2- تکنیک شش کلاه فکری 36
4-9-2-1-2- تکنیک گروه اسمی 37
5-9-2-1-2-  تکنیک الگو برداری از طبیعت 38
6-9-2-1-2- تکنیک دلفی 38
7-9-2-1-2-  تکنیک TKG 39
3-1-2- ویژگیهای جمعیتشناختی 40
2-3-1-2- مهمترین ویژگیهای جمعیتشناختی 40
2-2- مبانی عملی موضوع پژوهش 43
منابع فارسی 46